Yunus Nadi Abalıoğlu’nun Mustafa Kemal Atatürk’e ve Türk milletine destek olmak amacıyla çıkarttığı orijinalleri İstanbul Beyazıt Kütüphanesi ve Ankara Millî Kütüphane’de bulunan ‘Kayseri’de Yenigün’ gazetesi Mehmet Çayırdağ tarafından sadeleştirerek yayınlandı.

Milli Mücadele dönemi başta olmak üzere Türk-İslam tarihinde önemli görevler üstlenmiş olan kadim kent Kayseri’nin basın tarihine de damga vuran mazisi, kitaplara konu oluyor. Bu kapsamda Araştırmacı Tarihçi Mehmet Çayırdağ’ın kaleminden çıkan ve Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı tarafından hazırlanan ‘Kayseri’de Yenigün’ isimli önemli eser, Kayserililer, gazeteciler ve kitapseverler ile Gazeteciler ve Basın Bayramı’nda buluştu.

EFSANE KİTAP, YAPILAN TİTİZ VE ÖZVERİLİ ÇALIŞMA NETİCESİNDE YAZIN DÜNYASINA KAZANDIRILDI

Yunus Nadi Abalıoğlu’nun Milli Mücadele döneminde vatanın egemenlik mücadelesi yolunda Mustafa Kemal Atatürk’e ve Türk milletine destek olmak amacıyla yayın hayatına kazandırdığı ve Ankara’nın riskli görülmesi nedeniyle bir süre Kayseri’de basımı yapılarak yayın hayatına devam eden ‘Yenigün’ adlı gazetenin Kayseri’de yayınlanan sayılarını konu edinen efsane kitap, yapılan titiz ve özverili çalışma neticesinde yazın dünyasına kazandırıldı.

‘Kayseri’de Yenigün’ adlı eşsiz eserin önsözünde Araştırmacı Tarihçi Mehmet Çayırdağ, gazetenin önemine vurgu yaptı.

Ali İhsan Varol'dan etimolojik denemeler: "Kelimenin Ham Anlamıyla" Ali İhsan Varol'dan etimolojik denemeler: "Kelimenin Ham Anlamıyla"

“Mondros Mütarekesinin o karanlık günlerinde işgalcilerden vatanı kurtarmak ve yeni bir devlet kurmak üzere Anadolu’da harekete geçen millî güçleri ve başlarındaki Mustafa Kemal Paşa’yı desteklemek üzere, İstanbul’da Yunus Nadi (Abalıoğlu) tarafından 2 Eylül 1918’de yayınlanmaya başlayan ‘Yenigün’ gazetesi, birkaç defa işgalciler tarafından kapatılıp açıldıktan sonra, 16 Mart 1920’de İstanbul’un fiilen işgali, Misak-ı Millîyi kabul eden son Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nın basılıp kapatılması ve ele geçen milletvekillerinin Malta’ya sürülmesi üzerine Yunus Nadi tarafından baskı makinaları kaçırılarak bu defa Ankara’da 10 Ağustos 1920’den itibaren ‘Anadolu’da Yenigün’ ismi ile yayınlanmaya başlamıştır. Bu defa Sakarya Savaşları sebebi ile Ankara’daki meclis ve kurumların, bir tedbir almak üzere Kayseri’ye taşınması kararı üzerine, Mustafa Kemal Paşa’nın kendisinin çıkarmış olduğu ‘Hâkimiyet-i Milliye’ gazetesinin Ankara’da kalması, Yenigün’ün Kayseri’ye taşınmasını istemesi ile Yunus Nadi, gazetesini Kayseri’ye göndermiştir. Gazete burada, Tacıkızıl Mahallesi’nde (Mahalle şimdi Cumhuriyet Mahallesi’nde Atatürk Evi, Cıncıklı Cami ve Güpgüpoğlu Konağı çevresinde bulunuyordu) herhalde Atatürk’ün 1919’da Sivas Kongresi’nden sonra Ankara’ya giderken ilk defa Kayseri’ye geldiğinde kalmış olduğu Raşid Ağa Konağı’nda (Atatürk Evi) faaliyete geçmiş ve Vali Muammer Bey’in 1910’da kurduğu ve Erciyes gazetesini bastığı vilayet (Liva) matbaasında basılmaya başlamıştır. 1 Eylül-7 Ekim 1921 tarihleri arasında 31 sayı neşredilen (tatil olan cuma günleri genellikle yayınlanmıyordu) gazete Sakarya Zaferi’nin kazanılması üzerine tekrar Ankara’ya taşınmıştır. İşte bizim burada ‘Kayseri’de Yenigün’ ismi ile yayınlamakta olduğumuz, Anadolu’da Yenigün gazetesinin Kayseri’de yayınlanan 31 sayısı ile Kayseri’nin o kısa dönemdeki durumunu millî tarihimizin bir dönüm noktası ve ölüm kalım mücadelesi olan Sakarya Savaşı safahatını takip etmek imkânına kavuşmaktayız. Bilhassa dönemin belgelerinin eksik olduğu bu devre ait Kayseri’nin profesyonel gazeteci gözü ile değerlendirilmesi, belediyesinin çalışma kabiliyeti, sıtma hastalığı gibi acil durumları, şehit çocukları için Talas’ta açılan ‘Darüleytam’ hakkındaki acıklı tespitten ve asayiş konuları hakkında çok değerli bilgilere ulaşmış bulunuyoruz. Orijinalleri İstanbul Beyazıt Kütüphanesi ve Ankara Millî Kütüphane’de bulunan gazeteyi her gruptan okuyucunun istifade edebilmesi için sadeleştirerek yayınlıyoruz.”

“KİTABI VE ESERİ OLANLAR İNSANLIK TARİHİNİ YAZARLAR”

Kayseri Büyükşehir Belediye başkanı Dr. Memduh Büyükkılıç, kitabı ve eseri olanların insanlık tarihini yazabileceğine işaret ederek, şunlara yer verdi:

“Hayal etmenin ve özgürlüğün kaynağı, başarının sırrı, geçmiş deneyimlerin bilgisi ve hakikat arayışı okumaktan geçmektedir. Okumak ve kitap gönülden gönle yoldur. Okumakla aralanır perdeler, açılır ufuklar, aydınlanır karanlıklar, çözülür sırlar, anlaşılır insanlar. Okumak, bizi cehaletin karanlığından bilgeliğin felahına çıkarır. Yepyeni ufukları bize açan kitaplarla kültürel mirasımızı ve başka dünyaları okuruz. Her bir kitap yolculuğu ile zamanımızı ve dilimizi en doğru şekilde kullanıp hayattan ve zamandan kazanmış oluruz. Kitap, tarihî bağlamda bir hafıza, kültürel anlamda bir geleneğin tevarüsü, sanatsal bakımdan insanlığa bırakılan mirasın geleceğe taşınması, medeniyet açısından ise zamanı ve mekânı belirleme unsurudur. Kitabı ve eseri olanlar insanlık tarihini yazarlar. İlk çağlarda dahi taşlara, mağaralara yazan insanın amacı kendini ifade etmek ve iz bırakmaktır. Gerek tahtalara, ağaçlara, derilere yazılı olsun gerekse iki kapak arasında sahifelere yazılsın kitap, kültürel bir mirastır, toplumun hafızasıdır. İlk emre muhatap olan insan, okur Yaratan Rabb’inin adı ile kâinatı, kendini, Rabb’ini ve kitabı. Bu yönüyle kitap vahiydir, hakikattir, dünya ve ahiret mutluluğunun rehberidir.” ifadelerinde bulundu.

‘KAYSERİ’DE YENİGÜN’ 200’ÜNCÜ KİTAP OLARAK BELİRLENDİ

Bugüne kadar aralıksız olarak edebiyat dünyasına Kayseri’nin tarihi, kültürü, değerleri ve güncel konulara yönelik pek çok eseri meydana getirerek, kitapseverlerin beğenisine sunan Kayseri Büyükşehir Belediyesi, 200’üncü kitap gururunu, söz konusu kültür yayınları tarih dizisi kategorisinde hazırlanan ‘Kayseri’de Yenigün’ adlı kitapla bu özel günde yaşadı.

EŞSİZ KİTAP ONLİNE OLARAK OKUYUCULARININ HİZMETİNDE

O dönemki Kayseri'de baskısı olan Yenigün gazetesinin 1 Eylül-7 Ekim 1921 tarihli toplam 31 sayısının konu edildiği 330 sayfalık eser okuyuculara sunuldu.

KAYSERİ'DE YENİGÜN KİTABINI TIKLA - OKU

Kaynak: WOLA